گرایلی
گرایلی – هر میصراعیندا سکگیز هیجاسی اولان و بیر نئچه دؤرد میصراعلی بندلردن اولوشان عاشیق شعری دیر. گرایلی نین جیغالی، ساللاما ، ناغاراتلی ، قایتارما ، دیل دؤنمز کیمی شکیللری واردیر.
گرایلی نین باشقا اؤنملی اؤزل لیکلری بونلاردان عیبارتدیر:
گرایلی نین ان آزی اوچ بندی و معمولا بئش بندی واردیر.
گرایلی دا قافیه دوزولوشو آشاغیداکی فورمدا اولور:
x/a/x/a
b/b/b/a
c/c/c/a
d/d/d/a
سون بندده شعری قوشان شاعیرین ویا عاشیغین آدی گلیر.
گرایلی نین میصراعلاری نین بولگؤسو آشاغیداکی مودلده دیر:
8=4+4
دئمک هر سکگیز هیجالی میصراع ایکی 4 هیجالی کلمه یادا کلمه لردن اولوشموشدور.آنجاق بونو دا قئید ائتمک لازیمدیر کی بؤلگو یاخود تقطیع قایداسی باشقا یوخاریدا سایدیغیمیر قایدالار قدر قاچینیلماز دئییل و عاشیغین میصراعلاردا بؤلگو قایداسینی پوزماغا ایختیاری چاتیر.
اؤرنک
گرایلی شعر فورماسیندان اورنک اوچون عاشیق قوربانی و خسته قاسیمدان ایکی شعر وئریلیر:
بیرینجی اؤرنک : دولانا , دولانا
1 – آلچاق یئردن دومان قالخار
2 – داغی دولانا, دولانا
3 – گؤی اوزونو آلار بولود
4 – ماهی دولانا, دولانا
5 – کیمی آغا , کیمی نؤکر
6 – نؤکر اولان جفا چکر
7 – بولبول آغلار قان یاش توکر
8 – باغی دولانا, دولانا
9 – قوربانی مورادا یئتدی
10 – جانان گلدی بوندان اؤتدو
11 – نوبات گلدی منه یئتدی
ساقی دولانا, دولانا
ایکینجی اؤرنک : سونالار کیمی
1 – نه باخیرسان اوغرون- اوغرون
2 – منه بیگان الر کیمی.
3 – دوروم دولانیم باشینا
4 – شاما پروانا لر کیمی.
5 – دوست قاپیسیندا دوستاغام
6 – تئللرینه چوخ موشتاغام
7 – یار الیندن دویون داغام
8 – داغداکی لالالار کیمی.
9 – خسته قاسیم تیکمه داشلی
10 – گؤنلو غملی, گؤزو یاشلی
11 – گؤلدن اوچدو یاشیل باشلی
12 – سیلکیندی سونالار کیمی.
گؤروندوگو کیمی بو سون گرایلیلارد ادا ایلک بندین 2- جی و 4- جو میصراعلار بیر- بیریله قافیه لنمیشدیر. باشقا بندلرین سون میصراعی دا عینی قافیه ده دوزولموشدور:
داغی دولانا، دولانا / ماهی دولانا، دولانا / باغی دولانا، دولانا / ساقی دولانا، دولانا / بیگانالار کیمی/ پروانالار کیمی/ لالالار کیمی/ سونالار کیمی.
ایلک بندین 1- جی و 3- جو میصراعلاری قافیه باخیمیندان آزاد دیر. باشقا بندلرین ایلکین اوچ میصراعی عینی قافیه ده دیر .
نؤکر/ چکر/ تؤکر , یئتدی/ اؤتدو/ یئتدی
دوستاغام/ موشتاغام / داغام , داشلی/ یاشلی / باشلی.
بؤلگو باخیمیندان گؤروندوگو کیمی ایلک شعرین 9- جو میصراعیندا , هم ده بندلرین سون میصراعلاریندا بؤلگو پوزولموشدور:
قوربانی مو / رادا یئتدی
باغی دولا / نا ، دولانا
سونالار کیمی شعرینده ایسه 2- جی ، 3- جو ، 4- جو ، 5- جی ، 8- جی و 12 – جی میصراعلاردا بؤلگو قایداسی پوزولموشدور
قایناق
تورک خلق ادبیاتی – یازان: علیرضا صرّافی
